Tag: đờn ca tài tử nam bộ

DVD Đờn ca tài tử Nam Bộ (HD)


Ajoutée le 14 févr. 2015

DVD Đờn ca tài tử Nam Bộ.
Nhạc sĩ: Ba Tu, Thanh Hải, Văn Giỏi, Út Tỵ, Thanh Nhàn, Ngọc Cẩn, Trọng Ánh, Bảy Bá, Nguyễn Vĩnh Bảo.
Thể hiện: Bạch Tuyết, Kim Thanh, Anh Chàng, Khánh Ngọc
00:00 1.Giới thiệu chung
03:10 2.Nam Xuân, Nam Ai, Nam Đảo
10:21 3.Trống Xuân
11:56 4.Lưu Thủy Trường
15:36 5.Phú Lục
19:21 6.Cổ Bản
22:00 7.Xuân Tình
25:03 8.Tứ Đại Oán
30:44 9.Giang Nam
35:42 10.Phụng Cầu
42:11 11.Xàng Xê
48:06 12.Ngũ Đối Hạ
52:32 13.Tây Thi

by Categories: ĐỜN CA TÀI TỬTags: , Leave a comment

MINH AN : Đờn ca tài tử Nam bộ – mùa di sản kết hoa
ÂM NHẠC

Đờn ca tài tử Nam bộ – mùa di sản kết hoa

Chủ nhật, 22/02/2015, 10:44 (GMT+7)

Đờn ca tài tử Nam bộ – một loại hình nghệ thuật hàng trăm năm tuổi đã trở thành tài sản tinh thần, di sản văn hóa của Việt Nam và của cả nhân loại. Với hàng triệu người mộ điệu, ngày 5-12-2013 đã trở thành ngày đáng nhớ khi Nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ của Việt Nam chính thức được UNESCO vinh danh Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Từ sự kiện trọng đại này, đờn ca tài tử đã không ngừng lan tỏa, phát triển về cả lượng và chất.

Một buổi sinh hoạt âm nhạc truyền thống do GS-TS Trần Văn Khê tổ chức tại nhà riêng. Ảnh: LÊ MINH

“Miền Nam giải phóng rồi sao không thấy Bác Hồ vào đây để thăm các cháu, cháu nhớ Bác ngày đêm tháng đợi năm… chờ. Cháu thương Bác từ khi mới học được hai chữ i tờ. Vì Bác là người lãnh tụ suốt đời vì dân tộc đấu tranh. Khi vào trường cháu học năm điều Bác dạy, yêu đồng bào yêu Tổ quốc Việt Nam…”. Cả hội trường xôn xao, tiếng vỗ tay giòn giã lẫn những ánh mắt đổ dồn khi bé Trần Thị Yến Nhi, 7 tuổi, ở quận 12 vô vọng cổ bài Cháu nhớ Bác Hồ. Tròn vành rõ nhịp nhưng giọng cô bé vẫn còn non. Chỉ bấy nhiêu thôi cũng đủ khiến người nghe mát lòng… Dẫu không phải là cái nôi của nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ, nhưng phong trào đờn ca tài tử (ĐCTT) tại TPHCM đến nay không ngừng phát triển sâu rộng. Phó Giám đốc Trung tâm Văn hóa TPHCM Lê Văn Lộc hồ hởi cho hay: “Nếu như năm 2011, năm Việt Nam lập Hồ sơ quốc gia nghệ thuật ĐCTT trình tổ chức UNESCO, toàn TP có khoảng 100 câu lạc bộ với hơn 1.000 tài tử đờn, tài tử ca sinh hoạt thì đến nay, con số này đã là 200 câu lạc bộ thu hút khoảng 3.000 người tham gia”. Đáng mừng hơn là trước đây, người trẻ nhất tham gia tài tử độ 9 – 10 tuổi, thì nay đã có những em mới 6 – 7 tuổi đã làm quen, yêu mến và tham gia sinh hoạt ở môn này.

Không ít người ví von TPHCM là chốn đất lành, bởi ở nơi đô thị phồn hoa tất bật như TPHCM, ĐCTT không chỉ sống được mà còn sống khỏe và vươn lên. Có dịp về các xã nông thôn mới ở Cần Giờ, Bình Chánh, Nhà Bè, mà nhất là Hóc Môn và Củ Chi, sẽ thấy được rõ nét nhất sức lan tỏa sâu rộng của nghệ thuật tài tử. Mặt khác, cuộc vận động sáng tác lời mới cho 20 bài bản tổ ĐCTT và vọng cổ do Trung tâm Văn hóa TPHCM tổ chức đã bổ sung cho kho tàng tài tử thêm hơn 300 tác phẩm, mang làn gió mới đầy hơi thở cuộc sống đương đại. 

Cũng trong năm 2015, ngành du lịch TPHCM và các sở ngành liên quan xây dựng và hoàn thiện kế hoạch nhằm khai thác tuyến du lịch đường sông trên địa bàn TPHCM. Trong đó, nghệ thuật ĐCTT Nam bộ được chọn đưa vào biểu diễn phục vụ du khách quốc tế…

“Năm 2015, TPHCM sẽ triển khai cuộc vận động sáng tác, viết lời mới cho 20 bài bản tổ ĐCTT và vọng cổ dành cho thiếu nhi. Không thể để các em toàn ca bài của người lớn thế này”, đại diện Sở VH-TT TPHCM khẳng định. Có thể nói, đây là tin vui đầu năm với tài tử. Tin kế tiếp cũng vui không kém là TPHCM sẽ hoàn thiện đề án đưa ĐCTT vào học đường, do Trung tâm Văn hóa TPHCM, Nhạc viện TPHCM và Sở GD-ĐT TPHCM cùng phối hợp thực hiện. Từ nhiều năm trước, GS-TS Trần Văn Khê từng tâm tư về vấn đề này, ông cho rằng: “Ở các nước phát triển, việc giáo dục âm nhạc truyền thống được quan tâm và tổ chức rất quy củ. Cần thiết phải giáo dục kiến thức về âm nhạc truyền thống cho các em từ bậc tiểu học, có hiểu biết thì các em mới yêu thích âm nhạc truyền thống, mới ý thức trân trọng di sản của dân tộc”.

MINH AN

http://www.sggp.org.vn/amnhac/2015/2/376063/

– See more at: http://www.sggp.org.vn/amnhac/2015/2/376063/#sthash.jFRIt3TC.dpuf

by Categories: ARTICLES ON VIETNAMESE MUSICTags: , Leave a comment

VÕ THẾ NAM : Giới thiệu về Đờn ca tài tử Nam Bộ


Giới thiệu về Đờn ca tài tử Nam Bộ
          Từ đầu thế kỷ XIX âm nhạc chuyên nghiệp ở Nam Bộ rất phát triển. Nền văn hóa tinh thần của người Việt trên đất Nam Bộ kế thừa truyền thống âm nhạc dân gian và phát triển nhanh trở thành âm nhạc chuyên nghiệp.Nhất là sau khi nhạc cung đình  nhà Nguyễn có yếu tố co hẹp lại, các quy mô dàn nhạc lớn cũng giảm dần. Các nhạc công triều Nguyễn đã về đất Nam Bộ sinh cơ lập nghiệp, tiếp tục bảo tồn và phát huy âm nhạc truyền thống của dân tộc.  Họ trở thành các thầy đờn,  tuy không phải là quy mô theo hệ thống trường lớp tuy nhiên các thầy đờn  lại truyền thụ âm nhạc theo phương pháp  bác học và truyền nghề  nổi lên là “ca nhạc tài tử ”. Ca nhạc Tài Tử là một bộ phận của loại hình âm nhạc chuyên nghiệp  nói trên. Họ kế thừa từ nhạc cung đình thuộc nhóm tiểu nhạc và Ca Huế. Các nghệ nhân cả thầy lẫn trò, lập nên những nhóm ca nhạc với số người không đông lắm, sinh hoạt âm nhạc theo lối tri âm tri kỷ. Phong trào “đờn cây” phát triển rầm rộ ở các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long. Trước đó theo các tác giả Nam Bộ (như Vương Hồng Sển) sinh hoạt âm nhạc trong dân gian chỉ có dàn nhạc lễ gồm hai thành phần: phe văn và phe võ. Phe võ chủ yếu là các nhạc khí bộ gõ (trống, thanh la não bạt…) và cây kèn. Phe văn chủ yếu là các đàn cây (cò, gáo) thêm ống sáo và song  lang. Dàn nhạc lễ (tổng hợp) chỉ được dịp sử dụng trong các dịp Quan Hôn Tang Tế, thường nhất là Tang và Tế (cha già, mẹ héo, tế Đình, vào Đám…). Ở những lễ nhỏ hơn như Tân gia, Thôi nôi, Mừng thọ,… gia chủ thường chỉ  mời phe văn nghĩa là nhóm “đàn cây” đến gọi là giúp vui. Do mục đích chơi nhạc trước một đối tượng không phải là những “dân sành điệu” một yêu cầu nẩy sinh là phải có “ca” chứ không thể chỉ có đờn. Thế là có chuyện đặt lời cho các điệu nhạc lễ vốn là khí nhạc thuần tuý. Rồi ca “Xàng xê, long ngâm, bài hạ” dần dần trở nên quen thuộc đối với quần chúng. Mặc khác do đến đây  không phải làm nghề “nhạc lễ”, họ chơi lấy vui, họ chơi “Tài tử”. Có lẽ chữ “Tài Tử” bắt nguồn từ đó. Ca nhạc tài tử mang tính chất thính phòng, lúc đầu là những cuộc sinh hoạt trong gia đình, nhưng chẳng bao lâu sau đã phát triển rộng ra từ những ngày giỗ Tết họ hàng, đến đám cưới,  đám hỏi trong làng xóm và rộng hơn là những ngày lễ hội. Ca nhạc tài tử được quần chúng rất ưa thích vì tính chất bình dân, giản dị, dễ thuộc dễ nhớ, nhưng không vì thế mà kém tính chất nghệ thuật, đó chính là yếu tố làm cho ca nhạc tài tử phát triển nhanh trong đời sống văn hóa tinh thần của người dân Nam Bộ.
          Sự lưu truyền từ đời này qua đời kia, từ thế hệ này sang thế hệ khác, đến đầu giữa thế kỷ XX đã xuất hiện nhiều nghệ nhân  ca nhạc tài tử giỏi và nổi tiếng, tiêu biểu như: ông Nguyễn Tống Triều (Mỹ Tho); Thầy Năm Tú (Mỹ Tho); Ông ba Đại và Ông Cao Huỳnh Diêu, Cao Huỳnh Cư (Sài Gòn – Chợ Lớn); Ông Phan Đăng Đàn và Nhạc Khị (Bạc Liêu); Ông Phó Định (Vĩnh Long)
          Quá trình hình thành và phát triển ca nhạc tài tử cùng với sự cách tân sáng tạo đã hình thành phong cách âm nhạc tài tử Nam Bộ, do sáng tạo trong kỹ thuật hát và diễn tấu như: nhấn, vỗ, mổ, rung… để tạo ra hơi (hơi Bắc, hơi Nam…)
          – Hơi Bắc: mang tính chất âm nhạc trong sáng, vui khỏe.
          – Hơi Nam: Giàu tính diễn tả và đa dạng, vì thế “hơi Nam” có nhiều loại khác nhau như : Hơi Xuân, hơi Ai, hơi Đảo…
          Những bài bản cũng được phân chia thành thể loại theo hơi:
          + Các bản Bắc: Tây Thi, Cổ Bản, Lưu Thủy trường, Phú Lục, Bình bán chấn, Kim Tiền, Xuân Phong, Tẩu mã, Tam pháp nhập môn, Khổng Minh tọa lầu, Mẫu tầm tử.
          + Các bản Nam như: Nam Xuân,  Nam Ai, Nam Đảo (Ngũ cung đảo)
          + Các bản Oán như: Tứ đại oán, Phụng cầu, Phụng hoàng, Giang Nam tửu khúc.
Bài viết: Nhạc sĩ Võ Thế Nam
by Categories: ARTICLES ON VIETNAMESE MUSICTags: , Leave a comment

Bản đờn ca tài tử hay nhất mà mình từng nghe


Published on Dec 20, 2013
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100…. thôi đừng có vỗ tay (vì quá hay)

by Categories: ĐỜN CA TÀI TỬTags: Leave a comment

THƠ PHẠM : ĐỜN CA TÀI TỬ – NGHỆ THUẬT ĐẶC TRƯNG CỦA MIỆT VƯỜN SÔNG NƯỚC NAM BỘ


ĐỜN CA TÀI TỬ – NGHỆ THUẬT ĐẶC TRƯNG CỦA MIỆT VƯỜN SÔNG NƯỚC NAM BỘ
Đờn ca tài tử là nghệ thuật của đàn và ca, do những người bình dân, thanh niên nam nữ nông thôn Nam bộ hát sau những giờ lao động…

Nguồn gốc

Đờn ca tài tử hình thành và phát triển từ cuối thế kỷ 19, được du nhập vào miền Nam do 3 nhạc sư gốc Trung bộ: Nguyễn Quang Đại (Ba Đợi – Nhạc quan triều đình nhà Nguyễn), Trần Quang Quờn (thầy ký Quờn) và Lê Tài Khị (biệt danh Nhạc Khị) sáng tạo nên với mục đích chỉ để phục vụ nghe chơi với nhau giữa một số người trong một hoàn cảnh nhất định. Dần dà thu hút thêm những đối tượng khác cùng tham gia và không gian cũng mở rộng hơn; lúc đầu chỉ có đờn, sau xuất hiện hình thức ca cùng với đờn nên gọi là đờn ca. Bài bản tài tử dựa trên các bài có sẵn của ca Huế rồi cải biên, sáng tác ra nhiều loại bài bản mang âm hưởng quê hương hoặc dựa theo các tác phẩm, tích truyện phổ thông thời bấy giờ – là loại nhạc “tâm tấu” (tâm tình của người xa xứ), mang tính ngẫu hứng sáng tạo. Nhạc cụ dùng trong đờn ca tài tử gồm: đờn kìm, đờn tranh, đờn cò, đờn tỳ bà, đờn tam (hoặc đờn sến, đờn độc huyền). Vào khoảng năm 1930 có thêm cây guitare phím lõm, violon, guitare hawaii được cải biên đưa vào nhạc tài tử. Theo truyền thống, ít khi nhạc công độc tấu mà thường là song tấu, tam tấu, hòa tấu. Đến đầu thế kỷ 20, nhạc tài tử rẽ nhánh thành một dòng nhạc mới với dấu mốc ban đầu là ca ra bộ và sau đó là cải lương.

đơn ca tai tu

Biểu diễn đờn ca tài tử

Đờn ca tài tử Nam Bộ là loại hình nghệ thuật dân gian độc đáo được sáng tạo dựa trên dòng nhạc lễ, nhã nhạc cung đình và những giai điệu ngọt ngào sâu lắng của dân ca miền Trung và miền Nam. Đây là loại hình nghệ thuật đặc trưng của vùng miệt vườn sông nước Nam Bộ, là sự kết hợp hòa quyện đặc sắc giữa tiếng đờn, lời ca và điệu diễn, vừa phản ánh tinh hoa văn hóa ngàn năm văn hiến của dân tộc.

Trang phục và biểu diễn

Ban nhạc tường dùng năm nhạc cụ, thường gọi là ban ngũ tuyệt gồm đàn tranh, đàn tỳ bà, đàn cò và đàn tam. Phụ họa thêm là tiếng sáo thường là sáo bảy lỗ.

Về trang phục, những người tham gia đờn ca tài tử phần nhiều là bạn bè, chòm xóm với nhau nên thường chỉ mặc các loại thường phục khi tham gia trình diễn. Khi nào diễn ở đình, miếu hoặc trên sân khấu họ mới mặc các trang phục biểu diễn.

Đờn ca tài tử xưa

Ngày 5/12/2013, UNESCO công nhận nghệ thuật đờn ca tài tử Nam Bộ là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại với các tiêu chí: Được trao truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác và liên tục được tái tạo thông qua trao đổi văn hóa, thể hiện sự hòa hợp văn hóa và tôn trọng văn hóa riêng của các cộng đồng, dân tộc.

Nguồn: sưu tầm

Thơ Phạm

http://quydisan.org.vn/don-ca-tai-tu-nghe-thuat-dac-trung-cua-miet-vuon-song-nuoc-nam-bo/a637488.html

by Categories: ARTICLES ON VIETNAMESE MUSICTags: Leave a comment